Trang chủ•Tin tức
CẢNH BÁO HÓC DỊ VẬT Ở TRẺ EM
Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện chuyên khoa Sản Nhi tỉnh Sóc Trăng đã tiếp
nhận nhiều trường hợp hóc dị vật ở trẻ em, như: có trẻ nuốt lò xo, nuốt cục gôm
tẩy cây viết chì, nuốt các loại hạt,...
Nguyên nhân trẻ
bị hóc dị vật
Có rất nhiều
nguyên nhân dẫn đến tình trạng hóc dị vật ở trẻ nhỏ, mà điều quan trọng là do
sự lơ là, chủ quan, thiếu kiểm soát của người lớn.
Trẻ còn nhỏ rất
tò mò, thích khám phá thế giới xung quanh và bỏ vào miệng tất cả những gì rơi
vào tầm tay.
Trẻ ăn uống khi
đang khóc hoặc đùa giỡn khi có thức ăn trong miệng.
Hóc dị vật: Có thể dị vật lọt vào đường tiêu hóa (miệng, thực quản, dạ
dày, ruột) hoặc lọt vào đường hô hấp (thanh quản, khí quản, phế quản,…)
Nếu dị vật đường tiêu
hóa: Nếu ở miệng, thực quản bệnh nhân thường có các triệu chứng như nuốt vướng,
nuốt nghẹn, đau khi nuốt, đau sau xương ức, nôn và buồn nôn. Khi dị vật xuống dạ
dày, ruột, các triệu chứng sẽ giảm tuy nhiên tùy theo kích thước, đặc điểm của
dị vật sẽ gây thủng, tắc nghẽn dạ dày, ruột.
Dị vật đường hô
hấp: Là một trong những nguyên nhân gây tử vong ở trẻ nhỏ do ngạt thở; vì vậy các bậc phụ huynh cần phát hiện sớm và sơ cứu đúng cách khi sự cố xảy ra.
+ Nếu trẻ còn hồng hào, khóc được, la
được, nói được, không khó thở: nên đặt ở tư thế ngồi thở, giữ yên trẻ, đưa đến
ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu.
+ Nếu có tím tái, khó thở, không khóc được hoặc khóc yếu, nhanh chóng gọi cấp cứu và tiến hành sơ cứu như sau:
Hình ảnh X-Quang
bé trai hóc dị vật lò xo vào đường thở tại
BVCK Sản Nhi Sóc Trăng
Nhận biết trẻ bị dị vật đường thở
Trẻ đang bú, đang
ăn hoặc đang chơi đột nhiên lên cơn ho sặc sụa, mặt đỏ, tím
tái, vã mồ hôi, thở gắng sức, ý thức trẻ lịm dần...
Nếu dị vật gây
tắc nghẽn đường thở hoàn toàn có thể ngưng thở ngay lập tức, tiếp đó hôn mê và
tử vong.
Nên làm gì khi trẻ bị hóc dị vật ?
Ø Đối với trẻ nhỏ: thực hiện thủ
thuật vỗ lưng ấn ngực
Ø Đối với trẻ lớn: thực hiện thủ
thuật Heimlich
Các thủ thuật sơ cứu:
Ø Thủ thuật vỗ lưng ấn ngực: Ở trẻ sơ sinh và nhũ nhi không
sử dụng thủ thuật heimlich mà sử dụng thủ thuật vỗ lưng ấn ngực vì nguy cơ
chấn thương tạng.
· Đặt trẻ nằm sấp dọc theo cánh tay cấp cứu viên, đầu thấp, người cấp cứu đặt tay dọc lên đùi mình và dùng gót bàn tay còn lại vỗ nhẹ và nhanh 5 cái lên lưng trẻ vùng giữa hai xương bả vai.
· Nếu dị vật không bật ra, lật ngược trẻ lại, đặt nằm dọc trên đùi ở tư thế đầu thấp. Ấn ngực 5 lần tại vị trí ép tim với tần suất 1 lần/giây.
Làm sạch đường thở giữa các lần
vỗ lưng ấn ngực, quan sát khoang miệng,dùng tay lấy dị vật nếu nhìn thấy, không
dùng ngón tay đưa sâu để lấy dị vật.Sau mỗi động tác làm sạch đường thở, xác
định theo dị vật đã được tống ra chưa và đường thở đã được giải phóng
chưa, nếu chưa được lặp lại trình tự các động tác thích hợp tới khi thành
công.
Ø Thủ thuật Heimlich:
v Trẻ còn tỉnh:
·
Bước 1: Cấp cứu viên đứng sau lưng trẻ .
·
Bước 2: Vòng 2 tay ra trước, quàng lấy bụng người
bệnh. Đặt 1 nắm tay vùng thượng vị ngay đầu dưới xương ức, bàn tay kia đặt
chồng lên.
· Bước 3: Giật tay lên thật mạnh và đột ngột ấn mạnh nhanh 5 lần theo hướng từ trước ra sau, từ dưới lên. Động tác này phải thực hiện dứt khoát và không đè ép vào lồng ngực thì mới có hiệu quả.
Heimlich tư thế đứng
v Trẻ hôn mê
·
Đặt trẻ nằm ngửa trên nền đất hoặc ván cứng. Cấp
cứu viên quỳ gối, hai đầu gối đặt mé ngoài gối của nạn nhân.
· Đặt 2 bàn tay chồng lên nhau, đặt gót bàn tay lên vùng dưới xương ức trẻ . Đột ngột ấn mạnh và nhanh 5 lần theo hướng từ trước ra sau.
Heimlich tư thế nằm
Chú ý:
Khi dị vật ra khỏi họng, miệng trẻ cần lấy dị vật ra một cách thận
trọng, tránh để dị vật tụt vào họng trở lại. Sau đó: kiểm tra phổi, bụng,
mở miệng dùng đè lưỡi, gắp dị vật nếu nhìn thấy, không dùng tay móc dị vật
nếu không thấy, không chổng đầu bé xuống. Và đưa trẻ đến bệnh viện ngay.
Những sai lầm thường gặp phải
trong sơ cứu hóc dị vật.
Nhiều bậc
phụ huynh mắc sai lầm, sơ cứu không đúng cách, khiến tình trạng của trẻ nặng
hơn như:
·
Cố gắng lấy tay hoặc các vật khác vào miệng trẻ để
móc dị vật ra: có thể làm dị vật xuống sâu hơn, hoặc gây trầy xước, chấn thương
niêm mạc vùng hầu họng của trẻ.
·
Sử dụng một số mẹo dân gian như: cho trẻ nuốt cơm,
hoa quả,...điều này có thể khiến tình trạng hóc dị vật trở nên nghiêm trọng
hơn.
· Vuốt xuôi ngực: Mỗi khi trẻ sặc hay nghẹn, nhiều bậc phụ huynh vuốt ngực cho trẻ, đây là cách làm sai vì có thể làm dị vật chui sâu hơn vào đường thở
Cách phòng ngừa hóc dị vật:
·
Cho bú sữa đúng cách.
·
Không cho trẻ ăn, bú hoặc uống thuốc khi trẻ đang
khóc hay đang cười.
·
Cho trẻ uống thuốc dạng siro hoặc tán nhuyễn.
·
Không cho trẻ chơi những vật dụng nhỏ, cẩn trọngkhi
cho trẻ ăn các loại trái cây có hạt.